Zdzisław Ryn

Zdzisław Jan Ryn (ur. 21 października 1938 roku w Szczyrku) – polski dyplomata, lekarz psychiatra, profesor nauk medycznych Collegium Medicum UJ, publicysta, były ambasador RP w Chile i Argentynie, alpinista, podróżnik, członek The Explorers Club, znawca i eksplorator Andów. Od 2011 roku prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny i Ratownictwa Górskiego.

W 1957 ukończył naukę w Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Asnyka w Bielsku-Białej, a w 1963 roku ukończył studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej im. Mikołaja Kopernika w Krakowie. Odbył również specjalistyczne studia z dziedziny psychiatrii I i II stopnia (odpowiednio w 1967 i 1969). W 1971 roku uzyskał stopień doktora, a w 1979 roku habilitował się. W 1994 roku otrzymał tytuł naukowy profesora.

W latach 1961 – 1965 pracował w Szpitalu Miejskim Nr l w Bielsku-Białej, a w latach 1965 – 1967 i 1972 – 1973 w Akademii Medycznej w Krakowie (Państwowym Szpitalu Klinicznym). Od 1970 do 1971 roku był też zatrudniony w Miejskim Ośrodku Matki i Dziecka w Krakowie. W 1971 został asystentem, a następnie starszym asystentem Katedry Psychiatrii AM. Od 1975 do 1979 roku był adiunktem, od 1979 do 1983 roku adiunktem habilitowanym. W 1983 został docentem.

Od 1981 do 1984 był prodziekanem Wydziału Lekarskiego, w latach 1984 – 1988 członkiem Kolegium Dziekańskiego Wydziału Lekarskiego, a od 1984 do 2009 roku kierownikiem Zakładu Patologii Społecznej w Katedrze Psychiatrii Collegium Medicum UJ. Był kierownikiem Zakładu Psychologii Klinicznej Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1976 do 1981 pełnił obowiązki specjalisty wojewódzkiego w zakresie psychiatrii w Tarnowie. Od 1996 zatrudniony w Zakładzie Rehabilitacji w Neurologii i Psychiatrii Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie.

Na początku lat 90. rozpoczął karierę dyplomatyczną. Od 1991 do 1996 pełnił misję jako ambasador nadzwyczajny i pełnomocny RP w Chile i Boliwii. Od 1997 do 2000 był także konsulem honorowym Republiki Chile w Krakowie. Od 2007 do 2008 był również ambasadorem RP w Argentynie.

Należy do Polskiej Akademii Umiejętności. Był promotorem kilkudziesięciu prac magisterskich i pięciu prac doktorskich. Jest autorem przeszło 400 publikacji naukowych, głównie w czasopismach zagranicznych na temat psychiatrii klinicznej, sądowej i społecznej, patologii obozów koncentracyjnych, medycyny górskiej, psychologii alpinizmu, antropologii i medycyny Indian Ameryki Południowej, a także o etyce medycznej i cierpieniu. Autor kilkuset publikacji popularnonaukowych, reportaży i esejów o tematyce górskiej, psychologicznej, biograficznej i historycznej. Autor lub konsultant kilku filmów popularno-naukowych. Brał udział w kilkuset audycjach radiowych i telewizyjnych.

Odznaczony m.in. Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Chile (1996), "Bene Meritus" Polskiego Towarzystwa Lekarskiego (1999); Medalem Medicina Cracoviensis (2000); Medalem Cruz del III Milenio (2004, Chile). Doktor honoris causa Universidad Cientifica del Sur (Lima - Peru). Obywatel honorowy miast: La Serena (1996, Chile) i Coquimbo (2004, Chile) oraz 7 miast w Argentynie (2007-2008).